Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Üroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi




İletişim: 0 530 313 24 68
Hafta içi 10:00 - 16:00
profdrsyucel@gmail.com

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar ve Genital Siğiller (HPV)

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar toplumda oldukça yaygındır. Korunmasız cinsel ilişki ile geçen bu hastalıklar bazen sadece yakın cilt teması, kan ve vücut sıvısı teması ile de bulaşabilmektedir.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar her zaman yakınmaya neden olmayabilir ve uzun yıllar kişi taşıyıcı olarak yaşayabilir. Korunmasız olarak ilişkiye girdikleri herkes bu mikropları, parazitleri veya virüsleri kapabilir.

Erkeklerde özellikle taradığımız cinsel yolla bulaşan hastalıklar şunlardır:

Genital Bölgeye Özgü Hastalıklar

Belsoğukluğu (Üretrit)

Gonokokkal, Klamidyal, Ureaplazma
Bunlar çeşitli bakterilerdir. İdrar yolunda yanma, zor işeme, akıntı nedeni olabilirler. Tanıları kültür veya antijen/antikor testleri ile idrardan veya idrar yolu sürüntüsü olarak konabilir. Tedavisi antibiyotikler ile etkin olarak yapılır.

Trikomoniasis
Trikomoniasis ise yine idrar yolunu tutan önemli bir parazittir. Özellikle vajende yerleşir ve balık kokusunu andıran bir koku verir. Erkeklerde standart tedaviler ile tedavisi olmayan yakınmalar var ise mutlaka Trikomoniasise özel testler yapılmalı ve uygun tedavisi verilmelidir.

Mantarlar
İdrar yolu mantarları da yine vajenden kolay bulaşan mikroorganizmalardır. Tedavi bazen uzun zaman alabilmektedir.

Belirtiler Nelerdir?

  • İdrarda yanma
  • İdrar yolunda kaşıntı
  • İç çamaşırında lekelenme
  • İdrar yolunda akıntı
  • İdrarda zorlanma
  • İdrar koku ve renk değişikliği
  • Testislerde ağrı ve huzursuzluk

Genital Siğiller

Genital bölge siğilleri el ve ayakta çıkan siğillerden çok farklıdır. Neden olan virüs Human Papilloma virüsüdür (HPV) ve özellikle genital alan derisine yerleşir.

Belirtiler nelerdir?

  • Genital alanda ve çevre deride karnabahar tarzında sivilceler
  • Parlak renkli cilt çıkıntıları
  • Traş esnasında kanamalar
  • Genital alanda kaşıntı veya rahatsızlık

HPV Hangi Hastalıklara Neden Olabilir?

HPV’nin bilimsel olarak kanıtlanmış neden olduğu en önemli hastalık kanserdir. Genital bölgenin teması  ile kanser oluşabilecek organlar şunlardır:

  • Rahim ağzı (serviks) kanseri
  • Penis kanseri
  • Kadın dış genital organ (Vulva) kanseri
  • Makat kanseri
  • Ağız kanseri
  • Gırtlak kanseri

HPV nin Neden Olduğu Kanserlerden ve Siğillerden Nasıl Korunabilirim ?

En iyi korunma yöntemi kondom yani prezervatif kullanımıdır ancak bu da yüzde yüz garanti sağlamaz.

Yardımcı yöntemlerden biri de aşılanmadır. Aşılanma genel olarak 11-12 yaşlarında önerilse de 26 yaşa kadar da yapılırsa etkin olabileceği belirtilmektedir. Önemli nokta cinsel aktivite başlamadan aşının yapılmasıdır.

Gardasil isimli aşı rahim ağzı kanseri ile beraber genital siğillere de koruma sağlamaktadır. Ancak Cervarix isimli aşı sadece rahim ağzı kanseri için etkindir.

Aşının enjeksiyon alanında hafif ağrı. Grip benzeri yakınmalar haricinde çok nadir olarak baş dönmesi ve bayılma gibi tek seferlik olan yan etkileri rapor edilmiştir.

HPV Tanısı Nasıl Konulur?

Çoğunlukla görüntü teşhis için yeterlidir. Görüntü ile direk tedaviye geçilebilir. Ancak eğer siğil anormal bir görünümde ise, tekrarlıyor ise, sayı olarak ve ebat olarak çok büyük ise ya da yerleşim olarak beklenmeyen bir yerde ise (penisin başı veya idrar yolu) siğilin kesilip patolojiye gönderilmesi ve doku tanısı ile HPV tipinin belirlenmesi gereklidir.

Genital Siğil Tedavisi Nasıl Yapılır?

Kremler
Genital siğil tedavisi çeşitli virüs öldürücü kremler ile yapılabilir.  Bunlar içinde Imikuimod içeren Aldara isimli krem ile, Podofilin içeren bitki kökenli bir ilaç ile yapılabilir Bunun haricinde de bazı damla veya krem şeklinde kullanılan siğili eritici ilaçlar vardır (Trikoloroasetikasid ve Sinekatekin). Bu ilaçlar asla doktor izni olamadan kullanılmamalı hatta genellikle ilk tedavi doktor tarafından uygulanmalıdır.

Girişimsel Yöntemler

Kriyoretapi
Dondurarak yapılan bir tedavidir. İşlem sırasında ve sonrasında ağrı olabilir. İşlem sonrasında siğilin kendisi yavaş yavaş dökülür. Bu durum birkaç gün alabilir.

Elektrokoter
Isı enerjisi ile siğilin yakılması ile gerçekleşir. Etkin bir yöntemdir. İşlem için genellikle o bölgenin uyuşturulması gereklidir.

Cerrahi
Eğer siğil anormal bir görünümde ise, tekrarlıyor ise, sayı olarak ve ebat olarak çok büyük ise ya da yerleşim olarak beklenmeyen bir yerde ise (penisin başı veya idrar yolu) siğilin cerrahi olarak çıkarılıp patolojiye gönderilmesi gereklidir.

Lazer
Çoğunlukla yakmak veya çıkarmak için çok fazla miktarda olan siğiller için kullanılır. İşlem sonrası hem ağrı hem de yara izi daha belirgindir.

Siğiller Tekrarlar mı?

Genital siğiller tedavi edilen alanda tekrarlamaz ama vücut bağışıklığı düştüğü anda genital bölgede daha önce normal gözüken bir alanda tekrarlayabilir. Eğer tedavi edilen alanda tekrarlıyor ise mutlaka cerrahi olarak örnek alınıp başka bir hastalık olup olmadığı araştırılmalıdır.

Molloskum Kontagiosum

Daha çok gençlerde olan bu döküntü tarzındaki virüs kökenli hastalık yakın cilt temasından geçer. Görüntü olarak başı su veya iri dolu küçük çok sayıda sivilce gibidir. Genellikle kendiliğinden 6-12 hafta içerisinde geçse de bulaştırıcılığı çok olduğu için tedavi önerilir. Tedavisinde her bir sivilcenin cımbız ile patlatılıp için boşaltılması ve sonrasında sabunlu bez ile iyice yıkanıp durulanması önerilir. Bazı durumlarda dondurulması ya da yakılması da gerekebilir. Nadir durumlarda ise Kantaridin içeren kremler ile tedavi yapılabilir

Genital Herpes (Uçuk)

Herpes Simpleks Tip 2 isimli bir virüsün genital bölgede yol açtığı ağrılı uçuklardır. Yakın cilt teması ile geçer. Tekrarlaması fazla olan bu hastalık için çok uzun dönem tedavi gerekebilir.

Belirtiler Nelerdir ?

  1. Temastan 2-15 gün sonra ortaya çıkan ucu kabarcıklı ağrılı veya kaşıntılı cilt lezyonlarıdır.
  2. Ağrı ve kaşıntı sivilceler kaybolduktan sonra da devam edebilir.
  3. Sivilcelerin olduğu alanlar ülser gibi yaralara açılabilir
  4. Sivilcelerin üstü kurumuş yara halini alabilir.
  5. İdrar yoluna yakın ise ciddi idrar ağrıları ve hatta zor işeme yapabilir.

Genital Herpes Tanısı Nasıl Konulur?

Genellikle görüntü ve yakınmalar yeterlidir. Eğer yeterince emin olunmaz ise HSV için PCR testi veya antikor testleri yapılabilir.

Genital Herpes Tedavisi Nasıl Yapılır?

Genital Herpesin tedavisi yoktur. Verilen tedaviler virüs aktif ve belirti vermişken etkindir ama virüs sonra uyur şekilde hücreler içerisine yerleşir. Eğer virüs herhangi bir nedenle tekrar uyanır ise aynı belirtiler tekrar ortaya çıkabilir. Yani hasta kronik bir taşıyıcı olur.

Kremler
İçerisinde Asiklovir (Zovirax) veya Valasiklovir (Valtrex) içeren kremler sık aralıklarla (günde 4-8 kez arası) sivilcelere sürülebilir.

İlaçlar
İçerisinde Asiklovir (Zovirax) veya Valasiklovir (Valtrex) içeren ilaçlar özellikle sık aralıklarla tekrarlayan hastalarda koruyucu olarak uzun süre kullanılabilir.

Genel Hastalıklar

Bulguları genital bölge dışında olabilecek başka hastalıklarda yine cinsel ilişki ile bulaşabilir. Diğer sık hastalıklar şunlardır:

AIDS (HIV)

Hepatit A

Hepatit B

Hepatit C

Sifiliz (Frengi)

Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıktan Şüphelenildiğinde Neler Yapılmalıdır?

Şüpheli bir ilişki sonrası ya da herhangi bir tanı konduktan sonra tüm cinsel yolla bulaşan hastalıklar taranmalı, HIV gibi özellikli durumlarda mutlaka Bulaşıcı Hastalıklar (Enfeksiyon Hastalıkları) doktoruna başvurulmalıdır. Her mikrobun vücuda girdikten sonra hemen saptanamayacağı bir dönem kuluçkası olduğu akılda tutulmalı ve ciddi şüphe durumlarında Enfeksiyon Hastalıkları kontrolünde aynı testler 1-3 ay içinde tekrar yapılmalıdır. Bu süre içerisinde partner özellikle bulaşıdan korunmalıdır. Eğer hastalığın nedeni olan kişi belirlenmiş ise ya da farkına varılmadan başka bir partner ile de ilişkiye girilmiş ise tüm partnerler de eş zamanlı tedavi edilmelidir.